МАРСЕЛ БОЗОНЕ – АКТЕР НА ЕВРОПА 2017

Импресиониран од филмот и филозофијата, Марсел Бозоне (Marcel Bozonnet) го открива театарот во текот на школувањето со Мишел Прине (Michel Pruner) и Жан Мезонав (Jean Maisonnave) - од основно училиште до Универзитет - почнувајќи во Организацијата за млади и спорт каде се сретнува со Морис Мазуел (Maurice Masuelle) кој го обучуваза актер аматер  притоа запознавајќи го со автори како што се Жан Тардjе (Jean Tardieu), Бертолд Брехт (Bertoit Brecht), Симон де Бовоар (Simon de Beauvoir), Мари-Жо Гро (Marie-Jo Gros), балерина која ќе одигра значајна улога во кариерата на Марсел Бозоне, и поетот Франсоа Доминик (François Dominique).
Во 1966 г. на фестивалот „Ноќите на Бургоњ“ (Nuits de Bourgogne), се среќава со Виктор Гарсиа (Victor Garcia), авангарден уметник, кој му ја доверува улогата на Еману (Emanou) во „Гробишта за коли“ (Cimetière des voitures) од Арабал (Arrabal). Марсел Марешал (Marcel Maréchal) го забележува за време на претставата и му понудува да се придружи на неговата екипа во Лион каде полека ќе стекне практично сценско искуство. Тој игра во текстови од Жан Вотие (Jean Vauthier), Луи Гију (Louis Guilloux), Пол Клодел (Paul Claudel) и Шекспир.
Две години подоцна, Марсел Бозоне оди во Париз каде го продолжува своето образование со балерината Лора Шелин (Laura Sheleen), ученичка на Марта Граам (Martha Graham), со која тој ја засакува американската школа и го засакува танцот кој создава спокој, мир, флексибилност и опуштеност што го одушевува и му вдахнува инспирација за неговата актерска улога.
Во 1968 г. се спријателува со Ален Кромбек (Alain Crombecque), се среќава со Патрис Шеро (Patrice Chéreau) кој му понудува да игра во неговата претстава „Војниците на Јакоб Ленц“ (Soldats de Jacob Lenz).
Во овој период, Марсел Бозоне се запознава и со Жан-Мари Вилежие (Jean-Marie Villegier) и Франсоа Рењо (François Regnault) кои му овозможуваат од близу да се соочи со театарскиот свет. Така ќе успеа да ги координира своите филозофски и книжевни интересирања со историјата на театарот. Следат убави артистички средби: Валер Новарина (Valère Novarina), Жан-Луи Жакопен (Jean-Louis Jacopin), актерите комичари Татјана Мушкина (Tatiana Moushkine), Пиер Табар (Pierre Tabard) и Катрин Селер (Catherine Sellers) кои го прифаќаат и подржуваат. Тој станува помошник на Роже Блен (Roger Blin) во неговата интерпретација на Магбет од Шекспир.
Во 1982 г. Марсел Бозоне, на барање на Жак Тожа (Jacques Toja), ја вклучува артистичката екипа од театарот Француска Комедија (Comédie Française) како гост за да го интерпретира Виктор, во „Виктор или моќните деца“ на Роже Витрак (Roger Vitrac), поставена на сцена од Жан Бушо (Jean Bouchaud). Станува член на трупата во 1986, година кога го игра Антиох во „Беренис“ од Расин, под раководство на Клаус-Мишел Грубер (Klaus-Michaël Grüber). Тој се појавува исто така и во Сина, Балкон, Учени жени, Златна глава, Торквато Тасо, Животот на Галилео, Вообразениот болен и Вљубениот доктор, Берберот од Севилијаи почнува да се занимава со  театарсја организација и педагогија.
Во почетокот на 80-те години, Марсел Бозоне се запознава со Ерик Бланш (Eric Blanche)  и во својот роден град Семур-ан-Оксоа (Semur-en-Auxois) го отвора театарскиот фестивал „Отворена претстава“ (Scènes en découverte) кој трае од 1983 до 1991. Ова искуство се покажува как темелно за Марсел Бозоне.
Од 1979 до 1984 е професор по сценска изведба во школата на ул. Бланцхе (денес ЕНСАТТ).
Назначен е за директор на Високиот државен конзерваториум за драмска уметност во јануари 1993 г. и тогаш ја напушта Француската комедија. Функцијатаја врши до јули 2001. Додека е на таа функција се залага за вокалниот и телесен труд отворајќи две нови одделеленија:Танц, под раководство на Каролин Маркаде (Caroline Marcadet) и Песна, под ракводство на Ален Заепфел (Alain Zaepffel). Отвора, исто така, атеље со желба да се запознае со различни пристапи во театарската педагогија (Кlaus Michael Grüber, Piotr Fomenko, Gregory Motton…). Го поврзува Конзерваториумот со други две школи: ЛА ФЕМИС и Декоративна уметност. Во 2001 е назначен за главен управник на Француската комедија, и останува до 2006 година. Во текот на овие години ја следи мисијата на Француската комедија програмирајќи класичен репертоар и ја отвора салата Ришелие (Richelieu) за современи автори, примајќи ги на тој начин во репертоарот Мари Диај (Marie Diaye) и Валер Новарина (Valère Novarina). Неговиот мандат е одбележан со покани на големите меѓународни режисери како Боб Вилсон (Bob Wilson), Пјотр Фиаменко (Piotr Fiamenko) и Анатоли Василјев (Anatoli Vassiliev), како и со ангажирањето на првиот црн артист во групата на Француската комедија: Бејкери Сангаре (Bakary Sangaré). Ја поставува на сцена во салата Ришелие претставата „Тартиф“од Молиер во мај 2005 г. и „Разврат“ од Пасолини во театарот Vieux Colombier во јануари 2007 г.
Во 2006 г. Марсел Бозоне ја формира својата компанија „ Патувачкa артистичка трупа“ (Comédiens voyageurs) со која престојува во Домот на културата во Амиен од 2007 до 2014 г. Тој прави турнеи низ Африка, Алжир, на Арапскиот полуостров и Средниот Исток со поетски читања од арапско-муслиманската, француската и алжирската книжевност. Ја режира претставата „Жаки“ од Елфрид Јелинек (Elfriede Jelinek) со Жудит Хенри (Judith Henry) и „Да се вратиме на улицата“ (Rentrons dans la rue) според текстови од Виктор Иго и Антонен Арто (Antonin Artaud), претстава изведувана во гимназиите во кои и самиот учел. Потоа ја прикажува претставата „Бајбарс“ (Baïbars), јаничар кој станува султан, според романот на Бајбарс, приказна од арапско-муслиманската литература. По „Чоколадо, црнец кловн“, претстава изведена во 2012 г. според текстот на историчарот Жерар Ноариел (Gerard Noiriel), првиот артист црнец на француската сцена го претставува кулоарот на бегалците од Мишел Ажие (Michel Agier) и Катрин Портвен (Catherine Portevin)во март 2013 во Домот на културата во Амиен, потоа  на турнеа во Департманот на Сом (Somme). Во 2014 г. во рамките на Фестивалот на Франкофоните во Лимузен (Limousin), во соработка со музичарот Ришар Дубелски (Richard Dubelski), изготвува театарско музички проект со шеесетина аматери: Никогаш моето срце не се откажа од добронамерноста кон градот Алеп.
Негово последно и актуелно дело, „Востание (а)“ што го подготви со актерката Валери Древил (Valérie Dreville) и музичарот Ришар Дубелски е прикажано во октомври 2015 г. во Домот Метало (Metalolos) во Париз.

MARCEL BOZONNET ACTOR OF EUROPE 2017

Passionné de cinéma et de philosophie, Marcel Bozonnet découvre le théâtre durant sa scolarité avec Michel Pruner et Jean Maisonnave (de l’école primaire à l’Université) en passant par l’organisme de la Jeunesse et Sports où il rencontre Maurice Masuelle qui le prépare à être un comédien amateur éclairé (il lui fait découvrir des auteurs comme Jean Tardieu, Bertolt Brecht, Simone de Beauvoir), Marie-Jo Gros, danseuse qui aura une grande importance pour Marcel Bozonnet, et le poète François Dominique.

En 1966 il rencontre, à l'occasion du festival des Nuits de Bourgogne, Victor Garcia, artiste d’avant-garde, qui lui fait interpréter le rôle d'Emanou dans Le Cimetière des voitures d'Arrabal. Marcel Maréchal le remarque lors de cette représentation et lui propose de rejoindre sa troupe à Lyon où il va peu à peu faire l’expérience de la pratique de la scène et de la camaraderie théâtrale. Il interprète des textes de Jean Vauthier, Louis Guilloux, Paul Claudel et Shakespeare.

Deux ans plus tard, Marcel Bozonnet monte à Paris où il poursuit sa formation avec la danseuse Laura Sheleen, élève de l'Ecole de Martha Graham, avec laquelle il s'imprègne de l’école américaine en s’initiant à une danse qui repose sur le calme, la tranquillité, la souplesse, la respiration qui lui plait énormément et dont il s’inspire pour son jeu d’acteur.

En 1968, il se lie d’amitié avec Alain Crombecque et rencontre Patrice Chéreau qui lui propose de jouer dans sa mise en scène des Soldats de Jacob Lenz.

Dans cette même période, Marcel Bozonnet fait aussi la connaissance de Jean-Marie Villégier et François Regnault qui lui permettent d’appréhender au plus près le monde du théâtre. C’est ainsi qu’il pourra conjuguer ses aspirations philosophiques et littéraires avec l’Histoire du théâtre. Les belles rencontres artistiques vont se poursuivre : Valère Novarina, Jean-Louis Jacopin et les comédiens Tatiana Moukhine, Pierre Tabard et Catherine Sellers qui l’accueillent et le soutiennent. Il devient aussi l'assistant de Roger Blin pour sa création de Macbeth de Shakespeare.

En 1982, Marcel Bozonnet, à la demande de Jacques Toja, intègre la troupe de la Comédie Française comme pensionnaire pour interpréter Victor, dans Victor ou les enfants au pouvoir de Roger Vitrac, mis en scène par Jean Bouchaud. Il devient sociétaire en 1986, année où il interprète Antiochus, dans Bérénice de Racine, sous la direction de Klaus-Michaël Grüber. Il se produit également dans Cinna, Le Balcon, Les Femmes Savantes, Tête d'Or, Torquato Tasso, La Vie de Galilée, Le Médecin malgré lui et Le Médecin Volant, Le Barbier de Séville.
Responsable d'institutions et pédagogue

Au début des années 1980, Marcel Bozonnet rencontre Eric Blanche avec qui il va créer dans sa ville natale, Semur-en-Auxois, le festival de théâtre « Scènes en découverte » qui dure de 1983 à 19891. Cette expérience est fondatrice pour Marcel Bozonnet.

De 1979 à 1984, il met en pratique sa passion pour la pédagogie théâtrale en tant que professeur d’interprétation à l’école de la rue blanche (aujourd’hui ENSATT).

Il est nommé directeur du Conservatoire National Supérieur d'Art Dramatique en janvier 1993 et quitte alors la Comédie Française. Il occupe cette fonction jusqu’en juillet 2001. À ce poste, il s’emploie à défendre le travail vocal et corporel en créant deux nouveaux départements : Danse, dirigé par Caroline Marcadet, et Chant, dirigé par Alain Zaepffel. Il y développe aussi des ateliers en faisant appel à des intervenants étrangers toujours dans ce désir de faire se rencontrer différentes approches de pédagogies théâtrales. (Klaus Michaël Grüber, Piotr Fomenko, Gregory Motton…). Il met aussi en relation le Conservatoire avec deux autres écoles : la FEMIS et Les Arts décoratifs. En 2001, il est nommé administrateur général de la Comédie-Française, poste qu’il occupe jusqu’en 2006. Durant ces années, il poursuit la mission de la Comédie-Française en programmant un répertoire classique et ouvre également la salle Richelieu à des auteurs contemporains en faisant notamment entrer au répertoire Marie NDiaye et Valère Novarina. Sa mandature est marquée par l’invitation de grands metteurs en scène internationaux comme Bob Wilson, Piotr Fiomenko, ou Anatoli Vassiliev, ainsi que par l’engagement du premier artiste noir au sein de la troupe de la Comédie Française : Bakary Sangaré. Il met en scène pour la salle Richelieu Le Tartuffe ou l’imposteur de Molière en mai 2005 et Orgie de Pasolini au Vieux Colombier en janvier 2007.

En 2006, Marcel Bozonnet crée sa compagnie « Les Comédiens voyageurs » avec laquelle il est en résidence à la Maison de la Culture d’Amiens de 2007 à 2014. Il poursuit une tournée en Afrique, en Algérie, dans la péninsule arabique et au Moyen-Orient avec des lectures de poèmes de la littérature arabo-musulmane, française et algérienne. Il met en scène Jackie de Elfriede Jelinek avec Judith Henry et Rentrons dans la rue ! à partir de textes de Victor Hugo et d’Antonin Artaud, spectacle présenté en décentralisation dans les gymnases des établissements scolaires, dont il est aussi l’interprète. Il met ensuite en scène Baïbars, le mamelouk qui devint sultan, à partir du Roman de Baïbars, un conte de la littérature arabo-musulmane. Après Chocolat, clown nègre créé en février 2012, d’après un texte de l’historien Gérard Noiriel sur le premier artiste noir de la scène française, il présente Le couloir des exilés de Michel Agier et Catherine Portevin en mars 2013 à la Maison de la Culture d’Amiens, puis en tournée dans le département de la Somme. En 2014, dans le cadre du Festival des Francophonies en Limousin, il crée en collaboration avec le musicien Richard Dubelski un projet théâtral et musical avec une soixantaine d’amateurs : Jamais mon cœur n’a retiré sa bienveillance à la ville d’Alep.

Sa dernière création en date, Soulèvement(s), qu’il crée avec l’actrice Valérie Dréville et le musicien Richard Dubelski est représentée en octobre 2015 à la Maison des Métallos à Paris.

Academic Risto Vasilevski, poet, essayist, literary critic, anthologist, translator and publisher, writing both in Macedonian and Serbian, has been awarded with “Poeta Laureatus” and “Golden Lira” at the 10-th Poet Gala of Herakleja – Mediterranean Gatherings.
Vasilevski is the author of over 300 works, collected works of other authors and translations, mostly Macedonian to Serbian and vice versa, and has received over 40 international awards and acknowledgements.
His works have been translated in over 30 languages, his poetry represented in almost 200 Macedonian, Serbian, Balkan and world poetic anthologies. Vasilevski is also the author of about 10 anthologies of the Macedonian poetry. This year published his latest anthologies – “From the Living Spring – Fifteen Macedonian Poets” and “Potent Strings” – Anthology of The Macedonian Poetic Works Between 9 and 21 Century.
Risto Vasilevski was born in the village of Nakolec, in Prespa, Macedonia, in 1943. He is a member of the Macedonian Academy of Science and Art who writes in Macedonian and Serbian. So far, he has published twenty-two books of poetry, two books of philosophemes, paracopes and notes, two books of poetry for children, two novels in verses for children and twenty three selections of poetry. He has won more than thirty important national and international rewards; he is a member of the Slovenian Academy of Literature and Art, of the International Association of writers and publicists, of the Union of Writers of Macedonia, the Union of Writers of Serbia and the Association of Translators of Serbia.

Академик Ристо Василевски, поет, есеист, литературен критичар, антолог, преведувач и издавач, пишува и на македонски и на српски јазик и е награден со "Поета Лауреатус" и "Златна лира" на 10-тиот поетски гала фестивал во Хераклеја - Медитерански собири.
Василевски е автор на повеќе од 300 дела, објавени се негови собрани дела како и преводи од други автори, главно од македонски на српски и обратно,  за што добил повеќе од 40 меѓународни награди и признанија.
Неговите дела се преведени на повеќе од 30 јазици, неговата поезија е претставена во речиси 200 македонски, српски, балкански и светски поетски антологии. Василевски е автор на околу десетина антологии на македонската поезија. Оваа година ги објави своите најнови антологии - "Од жива пролет - Петнаесет македонски поети" и "Моќни жици" - Антологија на македонските поетски дела од 9-ти и 21 век.
Роден е во селото Наколец, во Преспа, Македонија, во 1943 година. Член е на Македонската академија на науките и уметностите, пишува на македонски и на српски јазик. Досега има објавено дваесет и две книги поезија, две книги филозофеми, паракопи и белешки, две книги поезија за деца, два романи во стихови за деца и дваесет и три збирки поезија. Добил повеќе од триесет важни национални и меѓународни награди; Член е на Словенечката академија за литература и уметност, на Меѓународната асоцијација на писатели и публицисти, на Друштвото на писатели на Македонија, на Сојузот на писатели на Србија и на Здружението на преведувачи на Србија.

Françoise Phytilis-Labrusse was born in Paris in 1944, from French mother and Greek father, thanks to which she received a tendency towards poetry and theater. She earns a high school education at the Pennsylvania High School. In 1961, she met Hughes Labrusse. From that marriage four children are born. A professor of classical studies in Tunis, then in Caen, at the Malherbe High School, where she would dedicate her education to drama art as early as 1987. She binds to the avant-garde Dadaist and Surrealist theater. In Romania, she presented the theater of Tristan Tsara, until then banned. She prepares the play Tiresias' breasts (Mamelles de Tirésias) by Apolliner and the entire Pierre Albert-Birot theater. With the La Male Herbe theater group, she participates in numerous festivals abroad, in England, Germany, Poland, Romania, and often in Italy. She adapts to the scene the play The Flocker Trapped (L'Oiseleur pris au piège) by Georges Emmanuel Clancier, during her colloquium in Cerisy-la-Salle. For sixteen years, from 1993 to 2010, Hughes and Françoise regularly stay in Mali where they hold lectures, hold presentations, project films with the film competition Luxe de Caen.
Since 2005, Françoise Phytilis-Labrusse manages a studio at the Panta Théâtre de Caen in the rural area. The participation in Macedonia was decisive, at first in Struga with the presence of Hughes Labrusse at the international festival, and then in Prespa at the festival Actors of Europe, Françoise Labrusse was invited to present the play Dissident by Michel Vinaver, and in 2014 Edith Piaf, Common Places (Lieux communs), a show written and created for the Festival, and won the Jacques Lacarriere Prize. In 2015 she presented a recital for poets from the war 14-18. In 2016, she appeared with the Tiresias' breasts (Mamelles de Tirésias) by Apolliner, a bilingual performance with the competition of young Macedonian actors, also rewarded. Françoise Phytilis-Labrusse stresses that her Greek roots in the current political context have contributed to her becoming deeply agitated during the reception in Prespa and with the close ambience in the spirit of a future Balkan Europeanization.

Франсоаз Фитилис-Лабрис (Françoise Phytilis-Labrusse) е родена во Париз во 1944 година, од мајка Французинка и татко Грк од кои ја наследува љубовта кон поезијата и театарот. Во 1961 година го запознава Иг Лабрус (Hughes Labrusse) со кого стапува во брак во кој се раѓаат четири деца. Најпрвин е професор по класични студии во Туниз, потоа во Каен, па во гимназијата Малерб (Malherbe) каде уште од 1987 година се посветува на драмската уметност. Таа се врзува за авангардниот дадаистички и надреалистички театар, а во Романија го презентира театарот на Тристан Цара, дотогаш забранет. Таа ја подготвува претставата Градите на Тиресија(Mamelles de Tirésias) од Аполинер со театарот на Пиер Албер-Биро (Pierre Albert-Birot). Со театарската група Ла Мал Херб (La Male Herbe), учествува на бројни фестивали во странство, во Англија, Германија, Полска, Романија, а често и во Италија. Ја адаптира за на сцена претставата Птичарот фатен во стапица (L’Oiseleur pris au piège) од Жорж-Емануел Клансие (Georges Emmanuel Clancier), за време на својот колоквиум во Серизи-ла-Сал (Cerisy-la-Salle). Шеснаесет години, од 1993 до 2010, Хиг и Франсоаз редовно престојуваат во Мали каде држат предавања, одржуваат претстави, проектираат филмови преку филмскиот конкурс Ликс де Каен (Lux de Caen).
Од 2005, Франсоаз Фитилис-Лабрус раководи со едно ателие во Панта Театарот во Каен (Panta Théâtre de Caen), во рурална средина. Во Македонија доаѓа за првпат во Струга на Струшките вечери на поезијата заедно со Иг Лабрус, потоа во Преспа на фестивалот Актерот на Европа, каде Франсоаз Лабру учествува со претставата„Дисидент“од Мишел Винавер (Michel Vinaver), и во 2014 г. со Едит Пиаф (Edith Piaf) - Обични места (Lieux communs), шоу напишано и создадено за Фестивалот за кое ја доби наградата Жак Лакариер (Jacques Lacarriere). Во 2015  се претстави со рецитал за поетите од војната 1914-1918. Во 2016, се претстави со„Градите на Тиресија“  од Аполинер, двојазична претстава во која учествуваа и млади македонски актери, исто така наградена. Франсоаз Фитилис-Лабрус нагласува дека  нејзините грчки корени во актуелниот политички контекст придонесоа таа длабоко да се возбуди при пречекот во Преспа, со блискиот амбиент во духот на една идна балканска европеизација

Стручното жири во состав Мето Јовановски - претседател,  Гоце Ристовски, и Доц. Љиљана Котеска - Плевнеш, ги додели следниве награди:

• Актер  на Европа 2016 - Биљана Ѓуровиќ за улогата во претставата „Надежда Петровиќ“, Фестивал на монодрама и пантомима Земун - Србија
  
• Награда Jaques Lacarriere за претставата „Дојките на Тиресија“ - „Театар Ле мал ерб“ - Каен, Франција.
  
• Награда „Наум Манивилов Преспански“ - за претставата „Умирам пеејќи“ на театарската група при општина Ресен.
  
• Награда „Јавност“ - за сценска инвенција и социјално истражување, за претставата „Се на маса“ - Театар „Љубомир Кабакчиев“ , Казанлак, Бугарија
  
• Гран При за претстава во целина - „Адам и Ева“ ЈУК „Херцег Нови“, Црна Гора
  
• Почесна награда Актер на Европа 2016 - Хазис Вардар
  

Академик        Владо Матевски


Овогодинешни добитници на наградата „Клучевите на Преспа“ се академик Владо Матевски, редовен професор на Природно-математичкиот факултет во Скопје и потпретседател на МАНУ, и Д-р Андраж Чарни, предавач и стручен соработник на Словенечката академија на науки и уметности. Наградата им се доделува за нивниот особен придонес во  проучувањето на флората во Македонија, и особено за уникатната флора на планината Галичица, кое што публикувано во бројни научни публикации.  Со тоа не само што  ја збогатија сферата на својата специфичнао научно делување,  туку  и посредно го афирмираа и преспанскиот регион во еден поширок контекст.
Свеченото доделување на признанијата ќе се одржи на отворањето на фестивалот „Актерот на Европа 2016“, на 6 Јули, 2016 во 21:00 часот во Амфитеатарот во Ресен.

Andraž Čarni, PhD


This year's winners of the award "The Keys of Prespa" are, academician Vladimir Matevski, Professor of the Faculty of Natural Sciences in Skopje and vice president of the Macedonian Academy of Arts and Scienses, and Dr. Andraž Čarni, researcher, lecturer at Scientific Research Centre of the Slovenian Academy of Sciences and Arts. The prize is awarded for their outstanding contribution of the study of flora in Macedonia, and specifically the unique flora of the Galičica Montain, which is published in numerous scientific publications. Thus, not only they enriched their specific field of scientific activity, but also indirectly contibuted to the affirmation of the Prespa region in a broader context.
The awards will be presented at the opening ceremony of the festival "Actor of Europe 2016" on July 6, 2016, at 21:00 h., at the Amphitheatre in Resen.

"6 Јули, Локација Амфитеатар, Ресен, 21:00 ч.

Свечено отворање на фестивалот:

• Прогласување на Јон Карамитру за Актер на Европа и Доктор Honoris Causa на Универзитетот за аудиовизуелни уметности, ЕФТА, Скопје
  
• Проекција на филм за Јон Карамитру – 15 мин.
• Беседа на Жорж Бани – Професор на Сорбона и прецетател на Интернационалната Асоцијација на театеарски критичари (AICT)
• Беседа на Јордан Плевнеш, основач на фестивалот
• Врачување на наградата Актер на Европа од градоначалникот на Ресен, Ѓоко Стрезовски
• Врачување на наградите „Клучевите на Преспа 2016“ на Д-р Андраж Чарни од Словенија и на академик Владо Матевски - Македонија
• Настап на трите елитни актери на трите јазици на езерото:

        Мето Јовановски, Македонија
        Димитри Оргоцка, Албанија
        Криса Јоаниду, Грција

„Умирам пеејќи, Наум Манивилов-Преспански“
по текст на Петре М.Андреевски „Сите лица на смртта“ во адаптација на Биљана Тодоровска
Режија: Сотир Чаушевски 
Актерка: Марија Кондовска
Асистент на режија: Ѓоко Таневски-Бифо
Уметнички соработници: Петар Стојчевски-Бардак, Дамир Емин, Ѓорги Ставревски


7 Јули, Локација Сарај - Ресен, 21:00 ч.

„Адам и Ева“
Мирослав Крлежа, "ЈУК Херцег Фест", Црна Гора
Адаптација и режија: Слободан Милатовиќ
Сценографија: Слободан Милатовиќ
Костимографија: Лина Лековиќ
Сценски движења: Ферид Карајица
Дизајн на светло: Мили Маловиќ
Актери: Бојана Малиновска, Данило Бабовиќ, Милош Пејовиќ, Срѓан Ѓорѓевиќ
Продуцент: Олга Вукмировиќ
Организација и техничка екипа: Милутин Вукичевиќ, Милош Зечевиќ, Никола Копривица

 
8 Јули, Локација Сарај - Ресен, 21:00 ч.

„Надежда Петровиќ“,
адаптација на текст: Биљана Ѓуровиќ,
Фестивал на монодрама и пантомима,
Земун – Србија
Режија: Божидар Ѓуровиќ
Костимографија и сценографија:
Марина Вукасовиќ-Меденица
Музика: Светислав Божиќ
Актерка: Биљана Ѓуровиќ
Дизајн на тон: Зоран Јерковиќ
 

9 Јули, Локација Сарај - Ресен, 21:00 ч.

„Се на масата“
монодрама на Васил Дуев
по текстови на Чарлс Буковски,
Театар „Љубомир Кабакчиев“, Казанлак – Бугарија
Сценска адаптација и режија: Ана Батева
Актер: Васил Дуев
Музика: Стефан Здравески
Дизајн на плакат: Коста Батев
Фотограф: Наке Батев
Видео: Александар Иванов

 
10 Јули, Локација Сарај - Ресен, 21:00 ч.

„Градите на Тиресијас“
Гијом Аполинер, Франција
Режија: Франсоаз Лабрус
Актери: Патрис Буги, Натали Дезмортро, Жан-Ноел Лефевр, Ромен Моте, Катерин Пере, Румена Шопова, Моника Ставревска, Мишо Димитријевски, Антониј Ѓорѓиев Илиоски
Музика: Жермен Албер-Биро

 
11 Јули, Локација Сарај - Ресен, 21:00 ч.

„Гопоѓица Јулија“
Аугуст Стринберг, „Театар Фабрика“, Македонија 
Режија: Ѓорѓи Ризески
Актери: Миа Кантарџиева, Теоман Максут, Емине Халил
Кореографија: Ирена Лозинска
Дизајн и фотографија: Деана Андоновска
Костимографијата: Драгана Таневска

 
Во текот на фетивалот ќе се одржи театарска работилница меѓу Универзитетот за аудиовизуелни уметности ЕФТА - Скопје и Театарот Атеље Панта од Нормандија, во кое ќе учествуваат четири студенити од класата на Рубенс Муратовски при Универзитетот за аудиовизуелни уметности ЕФТА - Скопје, кои заедно со нивните колеги од Франција, во пероидот од 7 Јули до 10 Јули, ќе работат на претставата на Аполинер, а специјален гостин на работилницата ќе биде академик Влада Урошевиќ од МАНУ, при што ќе се промовира неговата книга посветена на Аполинер.

July 6, Amphitheater, Resen, 21:00 h.

Official opening of the festival:

• Announcing the Ion Caramitru for Actor of Europe and Doctor Honoris Causa of the University of Audiovisual Arts, EFTA, Skopje
• Screening of film about Ion Caramitru - 15 min.
• Speech by Mr. Georges Banu - Professor at the Sorbonne and president the International Association of theatre critics (AICT)
• Speech by Mr. Jordan Plevnes, founder of the festival
• Presentation of the award Actor of Europe from the Mayor of Resen, Djoko Strezovski
• Presentation of the awards "Keys of Prespa 2016" to  Andraž Čarni, PhD from Slovenia and academician Vlado Matevski - Macedonia

• Performance of three elite actors in the three languages ​​of the lake:

        Meto Jovanovski, Macedonia
        Dimitri Orgocka, Albania
        Krisa Ioannidou, Greece

"I'm dying singing, Naum Manivilov-Prespanski"
written by Petre M. Andreevski  - "All Faces of Death", an adaptation of Biljana Todorovska
Director: Sotir Čausevski
Actress: Marija Kondovska
Assistant Director: Djoko Tanevski-Bifo
Artistic collaborators: Peter Stojcevski-Bardak, Damir Emin, Georgi Stavrevski


July 7, Location Saraj - Resen, 21:00h.

"Adam and Eve"
​​Miroslav Krleža, "JUK Herceg Fest", Montenegro
Adapted and directed by Slobodan Milatović
Art Director: Slobodan Milatović
Costume Designer: Lina Leković
Stage movements: Ferid Karajica
Light design: Mili Malović
Actors: Bojana Malinovska, Danilo Babović, Milos Pejović, Srdjan Gjorgjević
Producer: Olga Vukmirović
Organization and technical team: Milutin Vukičević Milos Zecević, Nikola Koprivica

 
July 8, Location Saraj - Resen, 21:00h.

"Nadežda Petrović"
Adaptation of the text by Biljana Djurović,
Festival of monodrama and pantomime, Zemun - Serbia
Directed by Bozidar Djurović
Costume and set design: Marina Vukasović-Medenica
Music: Svetislav Bozić
Actress: Biljana Djurović
Design tone: Zoran Jerković
 

July 9, Location Saraj - Resen, 21:00h.

"Everything on the table"
monodrama by Vasil Duev,
based on texts by Charles Bukowski
Theatre "Ljubomir Kabakchiev" Kazanlak - Bulgaria
Directed by Ana Bateva
Stage adaptation: Ana Bateva
Actor: Vasil Duev
Music: Stefan Zdraveski
Poster design : Kosta Batev
Photographer: Nake Batev
Video: Aleksandar Ivanov

 
July 10, Location Saraj - Resen, 21:00h.

"The Breasts of Tiresias"
Guillaume Apollinaire, France
Director: Françoise Labrousse
Actors: Patrice Bougy, Nathalie Desmortreux, Jean–Noël Lefèvre, Romain Motte, Catherine Perret, Rumena Šopova, Monika Stavrevska, Mišo Dimitrijevski, Antonij Georgiev Ilioski
Music: Germaine Albert-Birot

 
July 11, Location Saraj - Resen, 21:00h.

"Miss Julie"
August Strindberg, "Theatre Factory", Macedonia
Director: Ghorghi Rizeski
Actors: Mia Kantardjieva, Teoman Maksut, Emine Khalil
Choreography: Irena Lozinska
Design and Photography: Deana Andonovska
Costumes: Dragana Tanevska

 
During the festival a theater workshop will be organized between the University of Audiovisual Arts EFTA - Skopje, and Theater Atelier Panta of Normandy, which will include the four students of the class of Mr. Rubens Muratovski of University of Audiovisual Arts EFTA - Skopje, and together with their colleagues from France, in the period from July 7 to July 10, they will work on the performance of Apollinaire. The special guest of the workshop will be academician Vlada Urosević of the Macedonian academy of Arts And Sciences, who will also promote his book on Apollinaire.

Ion Horia Leonida Caramitru (born March 9, 1942) is a Romanian stage and film actor, stage director, as well as a political figure. He was Minister of Culture between 1996 and 2000.
Born to an Aromanian family in Bucharest, he graduated from the I. L. Caragiale Institute for Theater and Film Arts in 1964, having debuted on the stage a year earlier — with the title role in an acclaimed production of William Shakespeare's Hamlet for the Bulandra Theater. He continued his engagement for Bulandra while starring in plays at the National Theatre Bucharest and various other theaters.
Caramitru was a protagonist in a series of theatrical productions by directors such as Liviu Ciulei, Moni Ghelerter, Andrei Şerban, Liviu Purcărete, Sandra Manu, Cătălina Buzoianu, Alexandru Tocilescu, and Sică Alexandrescu (acting in plays such as Mihail Sebastian's Steaua fără nume, Georg Büchner's Danton's Death, Aeschylus' The Oresteia, Tennessee Williams's A Streetcar Named Desire, Carlo Goldoni's Il bugiardo, and in many of Shakespeare's works). As a director of theater, opera, and operetta productions, Caramitru notably staged works by Frederick Loewe (My Fair Lady), Marin Sorescu (The Third Stake), Benjamin Britten (The Little Sweep), Aleksei Nikolaevich Arbuzov (The Lie), and Shakespeare (The Merchant of Venice); his adaptations of Peter Brook's La Tragédie de Carmen and Pyotr Ilyich Tchaikovsky's Eugene Onegin were hosted by the Grand Opera House in Belfast, Northern Ireland.
Caramitru starred in over 30 feature films, making his debut with a supporting role in Ciulei's Forest of the Hanged (1964). Among his best-known roles are Vive in Dimineţile unui băiat cuminte (1966), Gheorghidiu in Între oglinzi parallele (1978), Ştefan Luchian in Luchian (1981), and Socrate in the Liceenii series (1985–1987). Later in life, Caramitru has had minor roles in foreign films: he was an anarchist in the 1991 Kafka, Tatevsky in Citizen X (1995), Zozimov in Mission: Impossible (1996), Count Fontana in Amen. (2002), and a Bulgarian immigrant to Ireland in Adam & Paul (2004).
For his work in establishing British-Romanian cultural links, Caramitru was named an Officer of the Order of the British Empire. In 1997, the French Ministry of Culture awarded him the title of Chevalier des Arts et des Lettres.
In May 2005, he won the competition for the head office of the National Theatre Bucharest.

     Јон Хориа Леонида Карамиру ( 9 март 1942) е романски театарски и филмски актер, режисер, како и политичка фигура. Тој беше министер за култура во периодот помеѓу 1996 и 2000 година.
   Роден во влашко семејство во Букурешт, дипломира на I. Л. Caragiale Институтот за театар и филмска уметност во 1964 година, откако предходната година дебитираше на сцената со насловната улога во реномираната изведба на Хамлет од  Вилијам Шекспир на театарот Bulandra. Тој продолжува со неговиот ангажман во Bulandra, истовремено настапувајќи во претстави од Националниот театар во Букурешт и од разни други театри.
   Карамитру игра главни ликови во серијата театарски продукции со режисери како Liviu Ciulei, Moni Ghelerter, Andrei Şerban, Liviu Purcărete, Sandra Manu, Cătălina Buzoianu, Alexandru Tocilescu, и Sică Alexandrescu (настапувајќи и во претстави како Steaua fără nume на Mihail Sebastian, Смртта на Дантон од  Георг Бихнер, Орестија од Есхил, Трамвајот наречен желба на Тенеси Вилијамс, Лажливецот од  Карло Голдони, и во голем број на дела на Шекспир). Како режисер на театарски, оперски, и оперета продукции, Карамиру особено се истакнува со делата на Frederick Loewe (Мојата убава дама), Marin Sorescu (Трета клада), Бенџамин Бритн (Малиот чистач), Алексеј Николаевич Арбузов (Лагата), и Шекспир (Венецијанскиот трговец); неговите адаптации на Трагедијата на Кармен во постановката на  Питер Брук и Евгениј Онегин од Петар Илич Чајковски беа изведени  не сцената  на Операта во Белфаст, Северна Ирска.
      Карамитру има настапувано во повеќе од 30 филмови, а своето деби со споредна улога го има во во Шумата на обесениот (1964)  на Liviu Ciulei. Меѓу неговите најпознати улоги се вбројуваат Vive во Dimineţile unui băiat cuminte (1966), Gheorghidiu во Între Oglinzi parallele (1978), ŞtefanLuchian во Luchian (1981), и Сократ во серијата Liceenii (1985-1987). Подоцна во животот, Карамитру имаше мали улоги во странски филмови: тој беше анархист во Кафка (1991), Tatevsky во Citizen X (1995), Zozimov во Mission: Impossible (1996), грофот Фонтана во Amen (2002), а бугарски имигрант во Ирска во Adam & Paul (2004).
   За својата работа во воспоставувањето на британско-романските културни врски, Карамитру беше именуван Офицер на Редот на Британската Империја. Во 1997 година, Министерството за култура на Франција му ја додели титулата на Chevalier des Arts et des Lettres.
   Во мај 2005 година, тој победи во трката за седиштето на Народниот театар од Букурешт, на местото на Dinu Săraru.

На 11 Јули 2015, во дворот на ресенскиот Сарај со одигрувањето на бугарската претстава "Нирвана" од Константин Илиев, а во режија на Иван Добчев од театарот Сфумато од Софија, заврши тринаесеттото издание на интернационалниот театарски фестивал Актер на Европа. Според многумина ова тринаесетто издание на Актерот на Европа покажа и докажа врни уметнички дострели преку изведбите на шессте претстави кои беа конкуренција и кои доаѓаа од Словенија, Бугарија, Германија, Франција и домаќинот Македонија.
Стручносто жири во состав Благој Стефановски – Претседател, Мартин Кочовски - член и Весна Гаврил – член ги додели и следните награди:

• Наградата Актер на Европа за 2015 година и беше доделена на Силвија Берже од Комеди Франсез, Париз за претставата "Тестаментот на Ванда".
• За најдобра претстава според едногласната одлука на жирито на фестивалот беше прогласена бугарската "Нирвана" во изведба на младите актери Ирмена Чичикова и Христо Бонин.
• Наградата Жак Лакариер за експеримент и иновација им се доделува на претставата "Глупирање наоколу" од театарот Келер од Келн, во режија на Брајан Мајклс и на Ана Батева за претставата "Обѕрни се во гнев".

Покрај ова беше доделена и Награда од публиката:

• Наградата Гранд при на публиката ја доби претставата "Излегов да се прошетам"

Советот на фестивалот ги додели наградите за:

• Најдобар текст Жан Пјер Симеон, Франција, за претставата Тестаментот на Ванда и
  
• Наградата "Наум Манивилов Преспански" на Митрополитот Европски Пимен, за афирмација на духовните вредности на Преспа

Неделникот Јавност од Битоа ја додели наградата "Јавност" за претставата:

• "Ирена или не можам повеќе" во режија на Ник Упер и изведба на Мирел Кнез
  

On July 11, 2015, in the yard of the Cultural Centre in Resen, also known as Saraj with the Bulgarian show "Nirvana" by Konstantin Iliev, directed by Ivan Dobchev from Sfumato Theatre of Sofia, finished thirteen edition of the International Theatre Festival Actor of Europe. This thirteenth edition of the festival showed and proved high quality artistic performances during the 6 festival days, coming from Slovenia, Bulgaria, Germany, France and host Macedonia.
The jury consisted by Blagoj Stefanovski – President, Martin Kocovski – member and Vesna Gabriel – member, presented the following awards:

• The Award Actor of Europe for 2015 was given to Sylvia Berge from Comedie Francaise, Paris, France for the role in the Monodrama "Testament of Vanda."
• For best performance was declared "Nirvana" by Konstantin Iliev, directed by Ivan Dobchev, Theater Sfumato, Bulgaria, performed by young actors Irmena Chichikova and Hristo Bonin.
• With the Award Jacques Lacarriere for experiment and innovation were awarded  performance "Foolin’ Around" from the Theater Der Keller, Cologne, Germany directed by Brian Michaels and Anna Bate for the play "Look Back in Anger."
  

The prize from the audience was given to the performance:

• "I went out to take a walk"

Festival Council presented awards for:

• Best Text to Jean-Pierre Simeon, France, for the performance Testament of Vanda and
• Award "Naum Manivilov Prespanski" for the European Metropolitan Pimen, for affirmation of the spiritual values ​​of Prespa
  

Weekly newspaper Javnost from Bitola decided do give the award "Javnosty" for the performance:

• "Irene or I can’t anymore" directed by Nick Uper and performed by Mirel Knez